Rick is non-binair. Begeleider Jolanda wist niet meteen wat dat betekende. Door veel met Rick te praten en goed te luisteren, begrijpt Jolanda hen nu beter. Hun gezamenlijke reis leerde haar: als begeleider hoef je niet alles te weten, om iemand toch goed te ondersteunen. En dat je jezelf best kwetsbaar mag opstellen tegenover een cliënt.
Rick van den Noort krijgt begeleiding van Jolanda. Rick is non-binair en geeft als ervaringsdeskundige gastlessen over LHBTIQ+.
‘Toen ik Jolanda vertelde dat ik non-binair was, raakten haar hersenen compleet in de war. Ze was op zoek naar een plaatje van een non-binair persoon. Maar dat plaatje bestaat niet. Ik heb een vriend met een baard, een rok en make- up en die is ook non-binair. ledereen uit het verschillend.
Jolanda accepteerde me meteen, maar het duurde lang voordat ik dat plaatje uit haar hoofd kreeg. Ook worstelde ze met hoe ze me moest aanspreken. Ik voel me prettig bij die, diens, hen of hun. Soms ging ze in de fout. Dan zei ze per ongeluk ‘hee meis’. Dat vond ik niet erg, dan zei ik gewoon ‘hee kerel’ terug.
Ik ben Jolanda dankbaar voor haar geduld. Ze bleef naar me luisteren en deed erg haar best om mij te begrijpen. Ook heeft ze me geholpen om ervaringsdeskundige te worden. Nu geef ik gastlessen LHBTIQ+ aan begeleiders, maar ook op scholen en aan cliënten. Het belangrijkste is: ga niet invullen, maar luister gewoon.’
Jolanda de Visser-Selles is persoonlijk begeleider Ondersteuning Thuis in Sliedrecht.
‘Ik probeerde een beeld te vormen van een non-binair persoon toen Rick vertelde over diens genderidentiteit. Rick voelt zich geen man en ook geen vrouw. Maar wat dan wel? Mijn hersenen kraakten behoorlijk. Uiteindelijk heb ik me kwetsbaar opgesteld en gezegd: “Rick, ik snap het niet.” Ik vond het heel fijn dat hen mij meenam in diens gender-reis en worstelingen. Ik heb er veel van geleerd. Nu begrijp ik wat het betekent om non- binair te zijn. Er bestaat geen plaatje van. Ik vind dat de samenleving wel beter zijn best mag doen om mensen als Rick te begrijpen. Mensen zijn toch gauw geneigd om te denken “doe nou maar normaal”.
Ook heb ik geleerd dat ik best mag zeggen als ik dingen niet snap. Als begeleider denk je dat je alles moet weten om iemand goed te kunnen helpen. Maar juist als je het even niet weet, en het samen uitvogelt, komt een cliënt meer in zijn kracht.”
Er is niet één plaatje van een non-binair persoon
‘Als ervaringsdeskundige luister ik veel’
Rick deelt als ervaringsdeskundige diens verhaal, en biedt een luisterend oor. Hen heeft met cliënten persoonlijke gesprekken over vragen als: Ik weet niet of ik op mannen of vrouwen val; hoe kom ik daar achter? Of: ik ben verliefd, wat nu? Begeleiders of teams kunnen van Rick leren hoe zij goed omgaan met genderidentiteit. En met hen en elkaar in gesprek over LHBTI+ en de gevoelens die dat oproept. Gevoelens van erkenning en bevrijding, maar ook van onbegrip of ongemak. Benieuwd hoe je Rick uitnodigt voor een gastles over LHBTI+? Kijk dan op MijnASVZ. Daar vind je ook andere ervaringsdeskundigen.
Bron: InZet over het morele kompas maart 2024 19
